* Tầm quan trọng của việc học tập lý luận chính trị

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với vấn đề lý luận, học tập lý luận của cán bộ, đảng viên. Bởi theo Bác, "không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi"… Người cũng chỉ ra rằng, việc học tập, nâng cao nhận thức và trình độ lý luận chính trị là công việc suốt đời của mọi cán bộ, đảng viên, gắn với thực tiễn cách mạng và phục vụ cho sự nghiệp cách mạng.

Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người, Đảng ta luôn xác định đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức lý luận chính trị là kim chỉ nam, là phương châm cho việc hoạch định chiến lược đào tạo, xây dựng, sử dụng cán bộ trong giai đoạn cách mạng mới…Tại Đại hội XII, Đảng ta tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu: “Đổi mới mạnh mẽ công tác giáo dục lý luận chính trị, học tập nghị quyết của Đảng. Thực hiện nền nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp…” và “Nâng cao bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; không dao động trước bất kỳ tình huống nào”.

* Nội dung kiểm tra nhận thức lý luận chính trị

Nội dung kiểm tra có sự kết hợp giữa kiểm tra nhận thức lý luận chính trị với khảo sát trình độ cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, công chức của quận và các phường. Chủ yếu tập trung vào các vấn đề nhận thức chung về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, Thành ủy, Quận ủy; giải quyết những tình huống thực tế của quận theo chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng cơ quan, đơn vị,… nhằm khảo sát cụ thể trình độ, năng lực cán bộ lãnh đạo, quản lý trong điều hành hoạt động tại đơn vị và việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của cán bộ, công chức…với nội dung gồm hai phần:

(1) Phần khảo sát kiến thức chung, tập trung kiểm tra nhận thức của cán bộ, công chức đối với việc thực hiện các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai và tổ chức thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc giải quyết các vấn đề thực tiễn gắn với chức năng, nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị.

(2) Phần tự luận nhằm đánh giá nhận thức của cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ, công chức của quận về những vấn đề thực tiễn đặt ra trong tình hình mới, gợi mở để cán bộ, công chức của quận có những đề xuất, kiến nghị đối với việc lãnh đạo, điều hành cũng như thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị chung của quận.

* Công tác tổ chức, triển khai thực hiện

Thực hiện sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Thành ủy về việc tổ chức chương trình kiểm tra, nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, từ năm 2012 đến nay, hàng năm, Ban Tuyên giáo Quận ủy Bình Thủy đều phối hợp với các Ban Xây dựng Đảng, Văn Phòng Quận ủy tham mưu Ban Thường vụ Quận ủy kịp thời xây dựng ban hành kế hoạch, các Quyết định Ban chỉ đạo, Ban giám khảo, Tổ giúp việc, thể lệ,… và triển khai đến các Cấp ủy đảng, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, các phòng, ban, ngành của quận và Đảng ủy - UBND 8 phường. Qua đó, từng địa phương, đơn vị đã triển khai đầy đủ kịp thời đến cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức tại các cơ quan đơn vị.

Việc xác định rõ mục đích, yêu cầu của mỗi đợt kiểm tra là một trong những vấn đề quan trọng giúp cán bộ, công chức, viên chức của quận có sự chuẩn bị chu đáo khi tham dự các đợt kiểm tra. Tuy nhiên, một nội dung cũng không kém phần quan trọng đó là việc định hướng nội dung kiểm tra, vừa đảm bảo sự am hiểu khái quát tình hình chung, vừa đảm bảo tính sát hợp với tình hình thực tế của quận cũng như yêu cầu đối với cán bộ lãnh đạo - quản lý, cán bộ, công chức hiện nay.

Việc tổ chức kiểm tra được tiến hành chặt chẽ, chu đáo theo hai đợt riêng, đợt dành cho cán bộ lãnh đạo - quản lý và đợt dành cho cán bộ, công chức. Ngày tiến hành kiểm tra luôn được tổ chức vào ngày Chủ nhật để đảm bảo tất cả các bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, công chức của quận đều được tham gia.

* Kết quả thực hiện kiểm tra nhận thức lý luận chính trị ở quận Bình Thuỷ

- Kết quả chung: Qua thực hiện kiểm tra nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức quận Bình Thủy, bình quân kết quả đạt được 05 năm qua như sau:

* Ưu điểm và những tồn tại hạn chế trong việc thực hiện kiểm tra nhận thức lý luận chính trị ở quận Bình Thuỷ trong thời gian qua

-  Những ưu điểm nổi bật.

+ Qua 05 năm thực hiện chương trình kiểm tra nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, quận Bình Thủy đã từng bước rà soát lại trình độ đội ngũ cán bộ, đảng viên về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thực tiễn. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng và thực hiện Đề án nhân sự của Đảng bộ quận nhiệm kỳ 2015-2020 và thời gian tiếp theo.

+ Việc tổ chức kiểm tra định kỳ hàng năm là một trong những giải pháp thiết thực, góp phần nâng cao năng lực, trình của đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý và cán bộ, công chức, tạo nên khí thế thi đua học tập, tự học, tự rèn cả về nhận thức lý luận chính trị lẫn chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thực tiễn và kinh nghiệm công tác, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới.

+ Qua kết quả các đợt kiểm tra cho thấy, cán bộ, đảng viên, công chức của quận đều có sự quan tâm nghiên cứu tình hình chung của quận, nhận thức rõ hơn về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị cũng như những lĩnh vực có liên quan đến chức trách, vai trò, nhiệm vụ được giao của mỗi cá nhân. Tạo được sự chuyển biến rõ nét về nhận thức, về quyết tâm học tập của mỗi cán bộ, đảng viên khi được tham gia học tập quán triệt Chỉ thị, Nghị quyết, xem đây là trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của bản thân. Từ đó, chủ động, tích cực học tập, nghiên cứu sâu để đạt kết quả cao nhất.

+ Những kết quả đạt được từ việc triển khai thực hiện chương trình kiểm tra nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên ở quận Bình Thuỷ thời gian qua là một trong những minh chứng cụ thể cho hiệu quả của việc thực hiện đề án đào tạo nguồn nhân lực của quận; phản ánh chính xác về trình độ cán bộ trong bộ máy Đảng, chính quyền, đoàn thể từ quận đến phường; và đây cũng là kênh thông tin quan trọng để Ban Thường vụ, Thường trực Quận ủy, UBND quận nắm sát tình hình, trình độ, năng lực, sở trường của đội ngũ cán bộ địa phương, từ đó có kế hoạch nhằm bố trí công việc phù hợp, tạo điều kiện phát huy tốt nhất năng lực, sở trường của đội ngũ cán bộ trên địa bàn.

- Những tồn tại, hạn chế.

Bên cạnh phần lớn cán bộ, công chức luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trong học tập, rèn luyện và công tác, vẫn còn một bộ phận nhỏ cán bộ, công chức, kể cả cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa xem trọng việc học tập chỉ thị, nghị quyết, nâng cao trình độ lý luận chính trị (một số bài làm còn bỏ trống và sai sót rất đáng tiếc, làm bài chưa đạt điểm trung bình). Mặc dù đa số bài thi đều thể hiện được những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, các kết luận chỉ đạo của Thành uỷ, Quận ủy trong việc thực hiện nhiệm vụ của ngành, địa phương. Tuy nhiên, một bộ phận cán bộ, công chức, cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa thể hiện được sự năng động, nhạy bén, sáng tạo trong công tác nên những nội dung đề xuất, kiến nghị còn chung chung, chưa cụ thể, chưa nói lên được sự trăn trở, tâm huyết đối với lĩnh vực phụ trách cũng như sự phát triển chung của toàn quận.

Nhìn chung, chủ trương tổ chức kiểm tra nhận thức lý luận chính trị và khảo sát trình độ cán bộ, công chức theo chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Thành ủy và Kế hoạch của Ban Thường vụ Quận ủy Bình Thủy qua thực tiễn đã khẳng định đây là một chủ trương được sự đồng thuận, nhất trí cao trong toàn Đảng bộ, phù hợp với yêu cầu của tình hình mới. Giúp quận đánh giá toàn diện hơn trình độ mọi mặt của đội ngũ cán bộ, công chức  của quận, đồng thời, đây cũng là một trong những biện pháp để kiện toàn nâng chất đội ngũ cán bộ.

Việc tổ chức kiểm tra nhận thức lý luận chính trị kết hợp khảo sát trình độ cán bộ, công chức là điều kiện để cán bộ đầu tư nghiên cứu, nâng cao trình độ mọi mặt, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo và năng lực thực tiễn, thực hiện tốt hơn chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và xây dựng đảng trong sạch vững mạnh. Đây cũng là một hình thức nhận xét, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của đảng viên được thực hiện theo định kỳ của đảng bộ các cấp. Qua kiểm tra, giúp cán bộ, đảng viên củng cố kiến thức, nâng dần bản lĩnh chính trị, kiên định quan điểm, lập trường, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu trong học tập, làm theo Nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước, góp phần đấu tranh, ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận đảng viên

* Bài học kinh nghiệm

Thứ nhất, Đảng bộ luôn đặc biệt quan tâm công tác giáo dục chính trị tư tưởng và rèn luyện phẩm chất đạo đức, bản lĩnh, năng lực thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Việc cập nhật, đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp tiến hành công tác giáo dục chính trị tư tưởng là một trong những công tác được Quận uỷ quan tâm chỉ đạo thường xuyên. 

Thứ hai, sự quan tâm chỉ đạo của các Cấp ủy, sự nỗ lực, tinh thần tự giác của từng đảng viên trong việc nêu cao ý thức trách nhiệm học tập, rèn luyện, nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, năng lực thực tiễn của cán bộ, công chức trên địa bàn, để không chỉ đáp ứng tốt yêu cầu của các đợt kiểm tra mà quan trọng là nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ của từng cá nhân, từng cơ quan, đơn vị cũng như của quận trong tình hình mới.

Thứ ba, kết quả của các đợt kiểm tra là cơ sở để quận tiếp tục nghiên cứu, tìm giải pháp nâng cao chất lượng triển khai, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kế hoạch, giải pháp của địa phương trong cán bộ, đảng viên.

Thứ tư, cùng với việc chuẩn hóa cán bộ về chuyên môn, chính trị, các Cấp uỷ cần tiếp tục quan tâm bồi dưỡng những kiến thức bổ trợ khác cho cán bộ lãnh đạo - quản lý, cán bộ, công chức, viên chức theo từng chức danh quy định của Đảng và Nhà nước. Cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, công chức, viên chức của quận cần phải sâu sát cơ sở, không chỉ am hiểu công việc của cấp mình, ngành, lĩnh vực mình phụ trách mà còn nắm bắt và khái quát được nhiệm vụ chính trị chung của quận cũng như thành phố.

Thứ năm, sự lãnh, chỉ đạo trực tiếp và toàn diện của Ban Thường vụ Quận ủy đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức kiểm tra trong công tác tổ chức, triển khai thực hiện; kịp thời ký, ban hành kế hoạch, các Quyết định, thể lệ, … và nhất là định hướng nội dung đề thi sát hợp với tình hình thực tế của quận cũng như yêu cầu đối với cán bộ lãnh đạo - quản lý, cán bộ, công chức hiện nay.

Thứ sáu, Ban Chỉ đạo, Ban Giám khảo, Tổ giúp việc và các đơn vị liên quan có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng trong công tác chuẩn bị cùng sự nỗ lực, quyết tâm cao trong tổ chức thực hiện góp phần vào thành công chung của các đợt kiểm tra.